Oferta publiczna w prostej spółce akcyjnej
Ratio legis wprowadzenia do Kodeksu spółek handlowych nowego typu spółki kapitałowej – prostej spółki akcyjnej („P.S.A.”) – była chęć stworzenia nowoczesnej formy niepublicznej spółki, której przedsięwzięcia będą oparte głównie na nowych technologiach[1]. Szczególnie ciekawym zagadnieniem związanym z nową kategorią podmiotów gospodarczych jest przeprowadzenie oferty publicznej w P.S.A. W ostatnich tygodniach doradzaliśmy P.S.A. w przeprowadzeniu pierwszej skutecznie zakończonej oferty publicznej, a naszymi spostrzeżeniami związanymi z tym tematem chcielibyśmy podzielić się z Państwem. Co do zasady prowadzenie oferty publicznej w P.S.A. jest zbliżone do oferty publicznej w spółce akcyjnej. Różni się kilkoma istotnymi niuansami, z których najistotniejsze wskazujemy poniżej
Brak kapitału zakładowego
Prosta spółka akcyjna charakteryzuje się modelem majątkowym opartym na akcjach bez wartości nominalnej oraz kapitale akcyjnym. Minimalny kapitał akcyjny wynosi tylko 1 zł, a nie 100.000 zł jak minimalny kapitał zakładowy w spółce akcyjnej czy 5.000 zł w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Kapitał akcyjny nie jest kapitałem zakładowym w takim rozumieniu, jakie znamy ze spółek akcyjnych czy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Podczas przeprowadzania oferty publicznej w P.S.A. implikuje to konieczność podjęcia uchwały w sprawie emisji akcji, a nie uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego w drodze emisji akcji.
Umowa zamiast statutu
Aktem zawiązującym prostą spółkę akcyjną jest umowa spółki, co w zakresie trybu tworzenia przybliża ją do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Takie ukształtowanie przepisów dotyczących P.S.A. uzasadnia zamiar ustawodawcy odnośnie maksymalnego uproszczenia zasad zakładania i funkcjonowania tej spółki kapitałowej, w efekcie czego zrezygnowano z konieczności wyrażania zgody na zawiązanie spółki i brzmienie statutu oraz na objęcie akcji przez jedynego założyciela albo założycieli lub łącznie z osobami trzecimi , co musi mieć miejsce w spółce akcyjnej.
Rejestracja przez S24 wymaga dużo czasu i cierpliwości
Umowę prostej spółki akcyjnej można zawrzeć na dwa sposoby:
– za pośrednictwem portalu S24, prowadzonego przez Ministerstwo Sprawiedliwości, poprzez wypełnienie udostępnionego tam wzorca umowy albo
– u notariusza, który sporządzi umowę spółkii będzie mógł zawrzeć w niej wszelkie dopuszczalne przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa oraz nie będzie musiał się ograniczać tylko do postanowień przewidzianych przez wzorzec umowy.
Jeżeli planują Państwo założenie prostej spółki akcyjnej przez portal S24, to musicie uzbroić się w cierpliwość. Aktualnie, w związku z dużą liczbą spraw, nie jest to procedura, za pośrednictwem której możliwy jest wpis spółki do KRS w 24 godziny jak sugeruje nazwa tego portalu. Jeszcze w grudniu 2021 r. powiedzielibyśmy, że możliwe jest zarejestrowanie spółki w 48 godzin. Aktualnie trwa to około tygodnia, a według informacji uzyskanych w warszawskim sądzie, może zająć nawet miesiąc.
Uchwała w sprawie emisji akcji nie zawsze w formie aktu notarialnego
Emisja akcji w prostej spółce akcyjnej może nastąpić:
– ze zmianą umowy spółki albo;
– bez konieczności zachowania wymogów dotyczących zmiany umowy spółki.
Emisja akcji stanowi zmianę umowy P.S.A., więc wymaga podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie i wpisu do rejestru. Co do zasady uchwała powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza. Jeżeli emisja akcji następuje na podstawie uchwały akcjonariuszy podejmowanej na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną liczbę akcji i termin ich emisji, to nie wymaga umieszczenia jej w protokole sporządzonym przez notariusza. Wybór jakiegokolwiek z przedstawionych trybów nie wyłącza obowiązku podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o emisji akcji, gdyż jest ona obligatoryjnym elementem emisji akcji, bez względu na to, czy następuje z zachowaniem przepisów o zmianie umowy spółki czy też nie. Co więcej, jak stwierdziła Komisja Nadzoru Finansowego w sprawie emisji akcji Dharma P.S.A., uchwała o emisji akcji jest przesłanką zawarcia umowy objęcia akcji i powinna zostać podjęta przed jej zawarciem[2].
Pozbawienie prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy
Co do zasady, jeżeli umowa spółki lub uchwała emisyjna nie stanowią inaczej, to wszyscy dotychczasowi akcjonariusze mają prawo pierwszeństwa objęcia nowych akcji proporcjonalnie do liczby swoich dotychczasowych akcji (prawo poboru). Jednakże, w interesie spółki akcjonariusze mogą zostać pozbawieni prawa poboru w całości lub w części.
W przepisach KSH dotyczących prostej spółki akcyjnej próżno szukać odpowiednika art. 433 § 2 zd. 4 KSH regulującego konieczność przedstawienia walnemu zgromadzeniu przez zarząd pisemnej opinii uzasadniającej powody pozbawienia prawa poboru oraz proponowaną cenę emisyjną bądź sposób jej ustalenia.
Umowa objęcia akcji
Do prostej spółki akcyjnej nie stosuje się instytucji zapisu i przydziału akcji (z wyjątkiem przeprowadzenia podwyższenia z prawem poboru). Akcje nowej emisji w P.S.A. są obejmowane na podstawie umowy objęcia akcji, która powinna być zawarta w formie dokumentowej pod rygorem nieważności. Oświadczenie woli oblata/inwestora musi być bezwarunkowe, za to oświadczenie oferenta/oblata może być złożone pod warunkiem.
Zgłoszenie emisji do KRS
W celu zgłoszenia emisji do KRS należy złożyć:
– uchwałę emisyjną;
– oświadczenie o wniesieniu wkładów;
– oświadczenie o wysokości kapitału akcyjnego;
– spis nabywców akcji;
– listę osób uprawnionych do powołania zarządu;
– kopię umowy objęcia akcji poświadczoną przez notariusza (notariusz poświadcza, że odpis umowy objęcia akcji jest zgodny z umową okazaną notariuszowi w wersji elektronicznej).
W tym kontekście należy zwrócić uwagę na art. 6944 § 1 w zw. z § 2 i § 21 KPC[3], zgodnie z którym dokumenty stanowiące podstawę wpisu do KRS albo podlegające złożeniu do akt rejestrowych składa się w oryginałach albo poświadczonych urzędowo odpisach lub wyciągach, a jeżeli dokumenty (i) są sporządzone w postaci elektronicznej, to opatruje się je kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, (ii) zostały sporządzone w postaci papierowej, do wniosku dołącza się odpisy elektroniczne poświadczone przez notariusza albo występującego w sprawie pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym, albo elektroniczne kopie dokumentów.
Dotychczasowa praktyka większości sądów rejestrowych wskazuje, że akceptowaną formą przekazania do rejestru umowy objęcia akcji zawartej w formie dokumentowej jest złożenie jej w postaci kopii poświadczonej przez notariusza. Przetestowaliśmy to w praktyce i postępowanie o wpis emisji do KRS przebiegło bez jakichkolwiek problemów.
Niejasne brzmienie przepisu art. 300107 § 2 pkt 2 KSH, niewskazujące formy umowy objęcia akcji, którą należy dołączyć do zgłoszenia emisji akcji do rejestru, stwarza pole do swobodnej interpretacji go przez sądy rejestrowe. De lege ferenda należałoby rozważyć uszczegółowienie wskazanego przepisu poprzez wskazanie formy, w jakiej należy składać dokumenty obejmujące oświadczenia woli składane do KRS w formie dokumentowej.
Ewidencja akcji
W przypadku przeprowadzenia oferty publicznej, dopuszczenia akcji do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzenia akcji do ASO, emitenci zobowiązani są do dokonywania wpisów w Systemie Ewidencji Akcji („SEA”), prowadzonym przez KNF. Zgodnie z art. 10 ust. 5 Ustawy o ofercie[4], wpisu do SEA dokonuje się w terminie 14 dni od dnia (i) przydziału akcji, a w przypadku niedokonywania przydziału – od dnia ich wydania; (ii) dopuszczenia akcji do obrotu na rynku regulowanym lub ich wprowadzenia do ASO.
W sytuacji przeprowadzania oferty publicznej w P.S.A., termin na dokonanie wpisu w SEA będzie liczony od dnia przydziału lub wydania akcji. Brak zaistnienia wskazanych zdarzeń w dosłownym ich rozumieniu, na przykład w sytuacji, gdy spółka przeprowadza emisję akcji z pozbawieniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy i nie dokonuje przydziału akcji na podstawie art. 300106 § 5 KSH, a KSH nie przewiduje innego przypadku przydziału akcji w P.S.A., to nie zwalnia to P.S.A. z obowiązku dokonania wpisu w SEA. Zgodnie ze stanowiskiem KNF, które udało nam się uzyskać, w takim przypadku za dzień przydziału należy przyjąć datę zawarcia umowy z inwestorem, a w przypadku, gdy umowy były podpisywane w różnych terminach – datę zawarcia ostatniej umowy i od tego dnia należy liczyć 14-dniowy termin na złożenie wniosku o wpis do SEA.
Wpis do rejestru akcjonariuszy
Akcje wyemitowane przez prostą spółkę akcyjną podlegają zarejestrowaniu w rejestrze akcjonariuszy. Powinno to nastąpić po wpisie nowej emisji akcji w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Rejestr akcjonariuszy może być prowadzony przez notariusza prowadzącego kancelarię notarialną na terytorium RP albo, podobnie jak w spółkach akcyjnych, przez podmiot, który na podstawie Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi jest uprawniony do prowadzenia rachunków papierów wartościowych.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych
Po przeprowadzeniu emisji akcji, spółka powinna również zbadać ewentualną konieczność aktualizacji zgłoszenia informacji o beneficjantach rzeczywistych do CRBR. W tym celu powinna zbadać przesłanki obowiązku wpisu do rejestru uregulowane w Ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2021 r. poz. 1132 ze zm.).
[1] Uzasadnienie do projektu ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, str. 1.
[3] Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.).
[4] Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1983 ze zm.).
POBIERZ NEWSLETTER
Zadaj pytanie naszym doradcom
Piotr Wojnar
Adwokat / Partner zarządzający
+48 22 420 59 59
piotr.wojnar@actlegal-bsww.com
Łukasz Świątek
Adwokat / Starszy prawnik
+48 22 420 59 59
lukasz.swiatek@actlegal-bsww.com
Katarzyna Krzykwa
Aplikant adwokacki / Prawnik
+48 22 420 59 59
katarzyna.krzykwa@actlegal-bsww.com
