Obecna sytuacja związana ze stanem epidemii wirusem COVID-19 wpływa na niemal każdą dziedzinę życia, a co za tym idzie także na obowiązujące przepisy prawne. W ostatnim czasie pojawił się projekt ustawy tzw. Tarczy antykryzysowej, w której znajdują się propozycje zmian wielu ustaw w celu pomocy przedsiębiorcom. W związku z tą sytuacją również Prezes UODO wydał w dniu 12 marca komunikat, w którym wskazał, że przepisy o ochronie danych osobowych nie mogą być stawiane jako przeszkoda w realizacji działań w związku z walką z koronawirusem. Co ten komunikat oznacza w praktyce? O tym i o kilku najczęściej poruszanych tematach z zakresu ochrony danych osobowych poniżej.
RODO nadal obowiązuje
Oczywiście ochrona danych nie powinna być w jakimkolwiek stopniu przeszkodą, lecz należy zwrócić uwagę na to, że pomimo dzisiejszej trudnej i wyjątkowej sytuacji pozostają aktualne wszystkie przepisy z zakresu ochrony danych osobowych, w tym obowiązki wynikające z RODO (a także administracyjne kary finansowe). Komunikat Prezesa UODO stanowi jedynie ogólną dyrektywę i nie wpływa w żaden sposób na obowiązywanie przepisów.
W konsekwencji nadal brak jest konkretnych wytycznych, które ułatwiłyby przedsiębiorcom zgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych przeprowadzane w związku z obecną sytuacją epidemiczną.
Mierzyć temperaturę, czy nie mierzyć?
Od jakiegoś czasu obserwujemy, że istnieją wątpliwości czy można przeprowadzać pomiar temperatury ciała pracownikom albo innym osobom, a jeśli tak to na jakich zasadach.
Przede wszystkim należy zauważyć, że dane związane z temperaturą ciała stanowią dane dotyczące zdrowia, co do których jako danych szczególnych kategorii obowiązuje zakaz ich przetwarzania zgodnie z art. 9 ust. 1 RODO. Dane dotyczące zdrowia mogą być przetwarzane jedynie na podstawie jednej z przesłanek wymienionych w katalogu, który wymienia art. 9 ust. 2 RODO.
Skracając w tym zakresie teoretyczne rozważania, wskazujemy, że w naszej ocenie przetwarzanie danych osobowych poprzez dokonywanie pomiarów temperatury jest możliwe zarówno w przypadku pracowników, jak i innych osób na zasadach wskazanych poniżej.
Pomiar temperatury pracownikom
W przypadku pomiaru temperatury pracowników w naszej ocenie właściwą podstawą byłby art. 9 ust. 2 lit. b RODO, czyli przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązków i wykonywania szczególnych praw przez administratora lub osobę, której dane dotyczą, w dziedzinie prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i ochrony socjalnej, o ile jest to dozwolone prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego, lub porozumieniem zbiorowym na mocy prawa państwa członkowskiego przewidującymi odpowiednie zabezpieczenia praw podstawowych i interesów osoby, której dane dotyczą. W związku z tym, że powyżej wskazany przepis nie jest samodzielną przesłanką przetwarzania danych osobowych, to należy powołać dodatkowo odpowiedni obowiązek pracodawcy w dziedzinie prawa pracy. W tym zakresie upatrujemy taki obowiązek w art. 207 kodeksu pracy.
Sygnalizujemy także, że senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 marca 2020 r. przewiduje dodanie art. 3a, zgodnie z którym:
Art. 3a. W celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca ma prawo:
1) żądać od pracownika informacji o tym czy przebywał w ostatnim czasie w miejscu zagrożonym zakażeniem COVID-19;
2) żądać od pracownika, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, iż jest zakażony COVID-19, lub który przebywał ostatnio w miejscu zagrożonym zakażeniem COVID-19, aby poddał się niezbędnym badaniom lekarskim; badania lekarskie są świadczeniami opieki zdrowotnej w rozumieniu art. 9;
3) kontrolować stan zdrowia pracownika przed dopuszczeniem go do pracy, w szczególności przez pomiar temperatury ciała pracownika;
4) wprowadzić w miejscu pracy dodatkowe wymagania sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy;
5) delegować pracownika do miejsca zagrożonego COVID-19 wyłącznie w niezbędnych przypadkach oraz za zgodą pracownika., że zgodnie z art. 3a
Wyżej wskazaną zmianę należałoby ocenić pozytywnie, ponieważ rozwiane zostaną wszelkie obecne wątpliwości.
Pomiar temperatury osobom innym niż pracownicy
W naszej ocenie pomiar temperatury osobom innym niż pracownicy danego przedsiębiorcy jest możliwy na podstawie wyraźnej i dobrowolnej zgody wyrażonej przez taką osobę zgodnie z art. 9 ust. 2 lit. a RODO. Warto zaznaczyć, że zgoda nie musi być pisemna, ale wyraźna.
Jeśli chodzi o pomiar temperatury to zauważamy także wzrost popularności kamer termowizyjnych, przy zastosowaniu których może nie dochodzić do przetwarzania danych osobowych.
Niezależnie od procesu przetwarzania nie należy zapominać o realizacji obowiązków RODO przy przetwarzaniu danych osobowych, w szczególności obowiązku informacyjnego.
W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu.
Marek Wojnar
+48 601 379 610
marek.wojnar@actlegal-bsww.com
Piotr Wojnar
+48 602 660 610
piotr.wojnar@actlegal-bsww.com
Anna Sawaryn
+48 607 920 411
anna.sawaryn@actlegal-bsww.com
Aleksandra Sztajer
+48 731 208 274
aleksandra.sztajer@actlegal-bsww.com